BANKA SÖZLEŞMELERİNDEKİ KRİTİK MADDELERE DİKKAT!
Özellikle nakit ihtiyacı nedeniyle kredi çekmeye mecbur kalan emekliler, bankaların hazırladığı uzun ve karmaşık sözleşmelerde dikkatli olmazsa büyük risklerle karşı karşıya kalabilir. Kredi sözleşmelerinde bulunan "hapis, takas, mahsup" gibi ifadeler, emeklilerin maaşlarının bloke edilmesine doğrudan kapı açıyor.
Uzmanlar, emeklilerin sözleşmeleri dikkatle incelemesini, gerekirse bu maddelere açıkça itiraz etmelerini tavsiye ediyor. Ancak bankaların sözleşmelerinde değişiklik yapmaya izin verip vermeyeceği henüz netleşmediği için, emeklilerin bu konuda dezavantajlı durumda kalabileceği vurgulanıyor.
YARGITAY, KARARINI ANAYASA'YA DAYANDIRDI!
Yargıtay’ın emekli maaşlarına bloke konulmasına yönelik kararının temelinde Anayasa’nın 48'inci maddesi bulunuyor. "Çalışma ve sözleşme hürriyeti" başlıklı maddede yer alan "Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir" ifadesinden hareket eden Yargıtay, emeklilerin kredi sözleşmelerinde açık rıza göstermeleri durumunda maaşlarına bloke konulabileceğine hükmetti.
FARKLI KANUNDA "HACİZ EDİLEMEZ" DENİYORDU, AMA…
Öte yandan, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun (5510 sayılı kanun) 93'üncü maddesi, emekli maaşlarının haciz ve devredilemez olduğunu net şekilde ifade ediyor. Ancak, 2009 yılında yapılan ekleme ile "Borçlunun muvafakati bulunmadığı durumda haciz taleplerinin reddedileceği" ifadesi yer alıyor. Yargıtay'ın kararı ise emeklilerin kendi rızaları ile bloke işlemini kabul edebileceğine yönelik kapıyı açtı.
MAAŞIN NE KADARINA EL KONULABİLECEĞİ BELİRSİZ!
Yeni kararın uygulamasında birçok belirsizlik bulunuyor. Özellikle yüksek kredi taksitleri söz konusu olduğunda emeklilerin maaşlarının ne kadarına bloke uygulanacağı sorusu henüz cevap bulmuş değil. Örneğin, aylık 20 bin TL emekli maaşı olan bir kişi, aylık kredi taksiti 23 bin TL ise maaşının tamamına mı yoksa kanunen belirtilen dörtte birine mi bloke konulacağı belirsizliğini koruyor. Bu durum ise önümüzdeki süreçte emekliler ve bankalar arasında yeni anlaşmazlıkların doğmasına sebep olacak gibi görünüyor.
İTİRAZLARA RAĞMEN RESMİ GAZETE'DE YAYINLANDI
Bazı Yargıtay üyelerinin bu karara yönelik yoğun itirazlarına rağmen, içtihat birleştirme oy çokluğuyla kabul edildi ve karar Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi.